Rijmen en gedichten schrijven, waarom doen we het ons zelf ieder jaar begin december toch weer zo massaal aan? Veel mensen ervaren het als lastig en kijken er tegenop.
Heb jij ook hulp nodig bij gedichten rijmen? Lees dan dit artikel dat vol staat met de beste rijmtips en dat je kennis laat maken met een fantastisch hulpmiddel: het rijmwoordenboek.
Alle geheimen over rijmen
Rijmen is natuurlijk niet een-op-een verbonden met het Sinterklaasfeest. Ook wanneer we hevig verliefd zijn willen we nog wel eens in de pen klimmen om een romantisch gedicht te schrijven, liefst ook een dat rijmt. Ook op Valentijnsdag neemt de mate van rijmactiviteit dus toe.
Gelukkig hoef je je gevoel echter niet altijd per se in woorden uit te drukken en wordt een bos rozen ook gewaardeerd. Maar een gedicht recht uit het hart, dat overtreft natuurlijk wel alles.
Wat is rijmen?
Rijmen wordt gedefinieerd als het schrijven van teksten waarbij de laatste woorden van twee opeenvolgende zinnen in de beklemtoonde lettergrepen een klankgelijkheid hebben. Rijmwoorden liggen prettig in het gehoor. Overigens is deze definitie een beetje smal hoor. Er zijn ook geavanceerde rijmschema’s denkbaar zoals je zult zien.
Waarom is rijmen zo populair?
Hoewel rijmen als een creatieve kunstvorm van onder andere dichters kan worden beschouwd, is het ook weldegelijk functioneel. Veel kinderboeken zijn in rijmvorm geschreven en op de kleuterschool wordt er heel wat gerijmd. Jonge kinderen leren zo om te spelen met verschillende taalklanken.
Hun lees- en taalontwikkeling wordt op die manier gestimuleerd en het helpt de woordenschat te vergroten. Mede door de associatie met muziek vinden mensen het rijmen op jonge leeftijd vaak best nog wel leuk.
Rijmen in reclameslogans
Ook gedragspsychologen hebben de kracht van rijmen ontdekt, waardoor het fenomeen wordt gebruikt in marketinguitingen. Zo blijkt namelijk dat consumenten rijmende reclameslogans niet alleen aansprekender vinden en gemakkelijker te onthouden.
Consumenten vinden een reclamerijm vaak ook overtuigender en gaan er sneller vanuit dat wat al rijmend beweerd wordt, ook waar is.
Sinterklaas gedichten rijmen
Hoewel we in Nederland het Sinterklaasfeest al vanaf de 13e eeuw vieren, is de traditie van het rijmen met Sinterklaas er pas aan het einde van de 19e eeuw bijgekomen. Waarom is niet helemaal duidelijk. Aanvankelijk beschreef het Sinterklaasgedicht vooral de inhoud van het cadeau. In de loop van de 20e eeuw verschoof de nadruk meer naar de ontvanger van het cadeau als onderwerp.
Vanuit het perspectief van de goedheiligman worden dan dikwijls de mindere eigenschappen van de ontvanger op een ludieke manier benoemd. Het is dus een methode om elkaar op een humoristische wijze de waarheid te zeggen. Dat doen wij Nederlanders nu eenmaal graag.
Zodra de blaadjes van de bomen vallen komt dat onvermijdelijke moment weer in zicht. Binnenkort ontkom je er niet meer aan en moet je je er weer toe gaan zetten: “het schrijven van een Sinterklaasgedicht”.
De beste tips voor rijmen en dichten
- De Sint zat te denken, wat hij [……] dit jaar zou schenken…
Ervaar jij ook dat je even helemaal leegloopt wanneer deze rijmconstructie weer de eerste is die in je gedachten opkomt, terwijl je aan je Sinterklaasgedicht voor vrienden en / of familie begint?
Gelukkig hebben wij een aantal goede tips die je kunt gebruiken bij Sinterklaas gedichten rijmen en dichten. En voor andere gelegenheden!
Tip 1: Bedenk onderwerpen voordat je gaat rijmen
Weten waar je over wilt rijmen is allereerst essentieel. In geval van Sinterklaas gedichten rijmen gaat het meestal om een gedicht over de eigenschappen van een bepaalde persoon. Maak daarom, los van het rijmen zelf, eerst een lijstje met:
- Persoonseigenschappen die je wilt aanhalen;
- Recente gebeurtenissen of gebeurtenissen omtrent die persoon in het afgelopen jaar;
- Liefhebberijen en hobby’s van de persoon in kwestie;
- Etc.
Het bouwmateriaal voor het rijmen zit dan vaak al ongestructureerd in je hoofd. Dat komt later van pas en zal als vanzelf “oppoppen”.
Tip 2: Kies een rijmschema
Het meest eenvoudige rijmschema is AABB CCDD. Dat betekent dat de laatste woorden van ieder paar (iedere opeenvolgende twee) zinnen telkens op elkaar moet rijmen. Voor veel ongeoefende dichters is dat al een hele uitdaging. ABAB CDCD is ook nog redelijk te doen.
Complexere rijmschema’s zoals ABABC DECDE klinken vaak mooier. Dan wordt het haast muziek. Maar het vergt wel extra inspanning om zo’n gedicht op papier te krijgen.
Tip 3: Bedenk al vroeg een plot
De climax van je gedicht is het belangrijkst. Dat is waar je naartoe werkt. Wil je iemand een compliment geven of juist op een eigenaardigheid aanspreken of zelfs een toekomstige opdracht meegeven? Bedenk al in een vroeg stadium waar je eigenlijk naartoe wilt, dan heb je een rijmdoel.
Tip 4: Stel eerst een kladversie op
Zodra je de structuur en het plot weet, kun je een eerste kladversie van je rijm opstellen. Het is daarbij belangrijk om niet direct op details te blijven hangen. Het mag ook zo zijn dat je woorden gebruikt die nog niet op elkaar rijmen. Details vullen we later wel in. Als je maar weet wat je wilt gaan zeggen.
Tip 5: Finetune je rijm
Jij wilt niet zomaar een gedicht, jij wilt een goed gedicht. Een waar je, ondanks dat je van gedichten rijmen echt nooit je beroep gaat maken, best een beetje trots op durft te zijn. Een waar je toehoorders wellicht zelfs een klein complimentje over geneigd zijn te verstrekken. Pas dan ben jij tevreden.
Stop daarom niet direct met rijmen zodra de rijmwoorden op elkaar aansluiten, maar finetune je rijm nog eventjes. Schrap woorden in de tekst, te lange zinnen, komma’s en nietszeggende inhoud. En wellicht kun je zo hier en daar nog eens kritisch naar de gebruikte rijmwoorden kijken. Zijn er geen synoniemen voorhanden die hetzelfde betekenen maar net iets lekkerder klinken?
Tip 6: Verfraai je rijm door middel van binnenrijm
Binnenrijm vormt de ultieme kers op de taart van jouw Sinterklaasgedicht of liefdesverklaring. Bij binnenrijm gaat het erom dat medeklinkers en klinkers van niet-rijmwoorden in de tekst toch fraai op elkaar aansluiten en op een specifieke manier vlak na elkaar worden gebruikt.
Een voorbeeld van binnenrijm? Je kent deze zinnen vast wel die een fraai voorbeeld van binnenrijm zijn.
- Leentje leerde Lotje lopen langs de lange lindelaan.”
- De “woest wervelende wind.”
Het rijmwoordenboek
Het lastige aan gedichten rijmen is natuurlijk vooral om de juiste rijmwoorden te vinden. Wellicht is jouw woordenschat wat beperkt of ben je minder creatief en komen steeds dezelfde woorden in je op. In dat geval kun je het rijmwoordenboek gebruiken.
Hier vul je telkens het laatste woord van de zin waarop je wilt gaan rijmen in. Je krijgt vervolgens een groot aantal suggesties van rijmwoorden in verschillende lengtecategorieën.
Het rijmwoordenboek is ideaal om suggesties te vinden voor rijmwoorden. Daarmee geef je invulling aan de zinnen en de woorden. Het zal je stimuleren woorden te gebruiken waar je zelf nooit aan zou hebben gedacht.
Extra tip: vermijd onmogelijke rijmwoorden
Wellicht goed om te weten. In de Nederlandse taal zijn er een aantal woorden waar niet op kan worden gerijmd. Probeer dus geen (Sinterklaas) gedichten te schrijven met onder andere woorden zoals andijvie, beitel, herfst, pauze of stolp op het eind.
Ook bij woorden zoals wereld, zilver en verkleumd gaat het zoeken naar een rijmwoord lang duren. Vul ze maar eens in het rijmwoordenboek…
Gedichten rijmen met het stappenplan
(Sinterklaas) gedichten rijmen, het zal wellicht nooit de hobby van een groot aantal mensen worden. Maar als je een aanpak hebt en je weet waar je op moet letten wordt het al een stuk gemakkelijker. Gebruik onze tips voor het rijmen!
In chronologische volgorde bieden ze je meteen een stappenplan. Met het rijmwoordenboek bij de hand zijn rijmwoorden bovendien een stuk sneller gevonden.
Je zult zien, het is toch heel leuk om te horen hoe enthousiast anderen over jouw leuke Sinterklaasgedicht zijn wanneer het met iets meer aandacht is geschreven. Jij vindt het straks nog jammer ook dat je er je eigen naam niet onder mag zeggen.
Jouw rijmtips?
Was jij vroeger een koning(in) in het maken van Sinterklaas gedichtjes en heb jij nog een geweldige tip voor gedichten rijmen?
Laat het weten in een reactie onderin!
Lees ook:
- Chocoladeletters en sinterklaas: wat is de link eigenlijk?
- Chocolade pepernoten met Licor 43: dit recept moet je proeven
- 7 tips voor een snelle last-minute Sinterklaas surprise
Blijf fris en fruitig… en volg ons!
Met heel veel plezier stellen we dagelijks onze verfrissende, handige, vermakende en positieve artikelen op. Vanzelfsprekend vinden we het dan ook erg leuk als je ons volgt! Dat kan gemakkelijk (en veilig) via onze leuke wekelijkse nieuwsbrief:
