Een heerlijk dagje strand, zwemmen in de zee, snorkelen of duiken naar de mooiste plekken onder water. Voor de meeste mensen klinkt dit als heerlijk ontspannen en het ultieme vakantiegevoel, maar wanneer je thalassofobie hebt denk je hier heel anders over. De angst voor open water komt meer voor dan je denkt.
Wat is Thalassofobie (of Thalassophobia)?
Er zijn vele soorten fobieën. Bekende zijn Arachnofobie (angst voor spinnen) en Claustrofobie (angst voor kleine ruimtes). Daarnaast zijn er vele andere vaak onbekendere fobieën, zoals bijvoorbeeld Trypofobie (angst voor kleine gaatjes) en Octofobie (angst voor het getal 8).
Geen paniek! Ongeveer 1 op de 5 mensen heeft last van een fobie. Er zijn eindeloos veel bijzondere fobieën, zo zijn er zelfs mensen met een fobie voor fobieën (Phobofobie). Thalassofobie is de angst voor open water, en dan met name de zee of oceaan.
Iedereen ervaart deze fobie anders. Sommige mensen hebben angst voor zwemmen in open water of in de natuur, op een boot zitten of wanneer ze naar de bodem van een zwembad moeten zwemmen. Anderen krijgen al paniek wanneer ze kijken naar foto’s van de oceaan of aan diep water denken.
Het ontstaan van Thalassofobie
De angst voor groot open water is niet aangeboren, al is de oorzaak er van soms niet helemaal duidelijk. Vaak is het een combinatie van gebeurtenissen die er voor zorgt dat deze fobie ontstaat. Een gebrek aan kennis van alles wat met open water te maken heeft en wat er kan gebeuren kan de angst verergeren. Je hebt dan geen controle over wat er kan gaan gebeuren.
De meest voorkomende oorzaak van deze fobie is een trauma, meestal tijdens je jeugd. Het kan zijn dat je bijna verdronken bent (of dit gevoel gehad hebt) of iemand hebt zien verdrinken. Ook al weet je van jezelf dat je prima kunt zwemmen, je wordt toch herinnerd aan die gebeurtenis en dit veroorzaakt schrik en spanning.
Daarnaast kun je de angst voor zeeën of oceanen overnemen van iemand anders. Wanneer je ziet hoe iemand in paniek raakt door een angststoornis, kun je dit zelf ook zo ervaren. Dit heet plaatsvervangende conditionering.
Voorbeelden die de fobie kunnen triggen
Thalassofobie kan op diverse manieren getriggerd worden en dit verschilt per persoon. Een aantal voorbeelden die de angst voor groot open water kunnen oproepen zijn.
1. De oceaan of de zee
Het zien van een groot open water kan een trigger zijn voor mensen met deze fobie. Het simpelweg naar het strand gaan of langs de zee lopen kan al voldoende zijn om de angst aan te wakkeren.
2. Varen
Wanneer je gaat varen is dit vaak in wat minder helder, troebel water of water waarbij je juist kunt zien hoe diep het is en wat er allemaal in het water leeft of gebeurt. Bovendien kan een boot stuk gaan of zinken. Dit kan mensen met deze vrees voor wateren totale paniek geven.
3. Zwemmen
Het zwemmen in een zwembad is soms al genoeg om je angstig te voelen, laat staan wanneer je zwemt in een open water. Wanneer je paniek bij open water voelt ga je niet snel op deze plaatsen zwemmen. Sommige mensen ervaren de angst plots terwijl ze aan het zwemmen zijn wat gevaarlijke situaties op kan leveren.
4. Foto’s van diep water
Soms gaat het niet alleen om de plaats zelf, maar is een foto al voldoende om de angst te voelen. Dit gaat dan met name om foto’s van diep water of dieren in het water. Uiteraard is ook dit per persoon verschillend.
5. Foto’s van onderwaterdieren
En dan met name de grote dieren als walvissen en haaien.
6. Films met het thema water, zoals de film Jaws
Ook al is het volledig fictie, het zien van de beelden van dit soort films kan voor grote paniek zorgen.
De symptomen van Thalassofobie
Angst helpt ons van nature te beschermen tegen gevaar. Op het moment dat je de angst ervaart kun je diverse symptomen krijgen, zoals:
In principe zorgt ons lichaam er bij angst voor dat we klaar zijn om te vechten of te vluchten. Je lijf waarschuwt je voor mogelijk gevaar en wil je hier voor beschermen. Wanneer de reactie te heftig is of er niet daadwerkelijk een gevaar is, heb je last van een stoornis of fobie. Dit kan een behoorlijke invloed hebben op je leven.
Vaak zie je vooral dat mensen met deze fobie grote open waters zullen mijden. Dit houdt de angst dan weer in stand. Doordat er geen positieve ervaring komt in een zee of oceaan, zullen ze altijd negatieve gedachten houden.
Behandeling van fobie voor open water
Er zijn diverse behandelingen om je van paniek in open water af te helpen.
Exposure therapie is een bekende manier bij vele soorten angsten. Door blootgesteld te worden aan verschillende momenten waarop de fobie zichtbaar of voelbaar wordt, zal de angst verminderen bij elke keer dat blijkt dat er niets ergs gebeurt. Tijdens de therapie zal de intensiteit van de blootstelling telkens worden verhoogd. Dit kan zelf door telkens kleine stapjes te nemen of onder professionele begeleiding.
Vanwege de veiligheid is het sterk aan te raden nooit alleen te gaan zwemmen maar altijd iemand mee te nemen voor wanneer je de controle kwijt raakt door angstreacties. Ook kan iemand je helpen te focussen op je ademhaling en je gedachten te verleggen. Ga niet over je grens. Zoek de grens op, zorg dat je kalmeert en ga vanaf daar weer verder.
Het slikken van een bètablokker tijdens een angstreactie is ook een effectieve manier om van de angst af te komen. Tijdens de behandeling wordt de angst kort opgeroepen. Na het oproepen van de angst slik je deze pil, die oorspronkelijk gebruikt wordt voor hart- en vaatziekten.
De bètablokker reset als het ware het brein op dat moment en zorgt dat de angst niet opnieuw kan terug komen. Dit is een eenmalige behandeling en werkt bij ruim 80% van de mensen met een fobie.
Waar krijg jij de kriebels van?
Heb jij (irrationele) angsten, krijg je het al benauwd als je aan zeewier denkt of droom je regelmatig dat je gegrepen wordt door een haai wanneer je in open water zwemt? Laat het ons weten in een reactie onderin!
Lees ook:
- Trypofobie: symptomen en behandeling van de gaatjes fobie
- 8 bijzondere fobieën waar mensen serieus aan kunnen lijden
- 7 bewijzen dat jij last heb van FOBO (Fear of Better Options)
Blijf fris en fruitig… en volg ons!
Met heel veel plezier stellen we dagelijks onze verfrissende, handige, vermakende en positieve artikelen op. Vanzelfsprekend vinden we het dan ook erg leuk als je ons volgt! Dat kan gemakkelijk (en veilig) via onze leuke wekelijkse nieuwsbrief: