We gaan het eens hebben over één van de meest gedronken dranken ter wereld – koffie!
Deze overheerlijke opkikker heb je in ontzettend veel smaken, maar de oorsprong blijft hetzelfde. Het begint allemaal met het hoofdbestanddeel van iedere kop: koffiebonen.
In dit artikel nemen we je mee in de wondere wereld van de koffiebonen, van het brandingsproces tot kopje zwart goud en vertellen we jou wat de beste koffiebonen op de markt zijn. Let’s go!
Koffiebonen: de smaak van koffie
Zoals met iedere boon op aarde, zijn er ook verschillende soorten koffiebonen. Maar niet alleen de soort koffieboon is belangrijk bij het tot stand komen van het perfecte bakkie!
Er zijn nog drie elementen, die van invloed zijn op de smaak van je kop koffie:
- Branding van de koffiebonen
- Locatie waar de bonen groeien
- De bereiding
Op de eerste twee elementen gaan we hieronder in. In een ander artikel zijn we uitvoerig ingegaan op de verschillende soorten koffie. Genoeg inspiratie dus…
Koffie cadeau ideeën? Heb jij een koffieliefhebber in je familie of vriendengroep en zoek je een uniek geschenk, dan hebben we goed nieuws!
Bekijk onze uitvoerige lijst voor een origineel koffie cadeau!
Wat zijn koffiebonen eigenlijk?
Het begint allemaal met een cluster van roomwitte bloesems. Deze naar jasmijn geurende bloemen ontwikkelen zich al snel tot koffiebessen. Don’t let the name fool you, de koffiebes wil je niet als snack!
Wist je dat er onder de harde schil van de koffiebes zich vruchtvlees met daaronder meestal twee koffie bonen bevinden? De koffieboontjes liggen hier knus met de vlakke kant tegen elkaar aan.
Om de koffiebonen heen zit een dun vliesje, dit wordt ook wel de hoornschil genoemd. De hoornschil beschermt de koffieboon en wordt later, na het uitdrogen verwijderd.
De oogst van koffiebessen
Het is van groot belang dat alleen de rijpe rode koffiebessen worden geplukt. Iedere tak kan namelijk zowel witte bloesems, groene bessen en de rijpe rode bessen dragen. Een flink gepriegel dus en een uitdagend werkje voor de koffieteler.
Alsof dat nog niet genoeg is, moet de koffieteler ook rekening houden met het aantal zonuren die de koffieplant ontvangt. Traag rijpen bevordert namelijk de kwaliteit van de koffiebonen. Daarom worden de bonen van de hoogste kwaliteit gekweekt in de schaduw van andere gewassen.
Dus mocht je denken aan een kleine koffieplantage in de achtertuin, na deze uitleg heb je hier vast minder zin in!
Hoe wordt de smaak van koffie bepaald?
Het gaat immers om de smaak. Maar hoe krijgen we dat voor elkaar? Dit wordt voor een groot deel bepaald door de bodem waarop de koffieplant groeit.
Wist je bijvoorbeeld dat de vulkanische rots ondergrond in Centraal Amerika voor een meer nootachtige smaak zorgt? Dit komt door de lagere aciditeit. In tegenstelling tot de tropische bodemlaag ‘lateriet’ met een hogere aciditeit, die vooral in Afrika en Zuid-Amerika voorkomt.
Voor beide soorten bodem is het belangrijk dat er bemest wordt met organische mest, zoals het vruchtvlees van koffiebessen. Alleen zo kan er topkwaliteit worden geleverd. En dat is natuurlijk wat we willen.
Soorten koffiebonen
Je zou misschien verwachten dat er tientallen verschillende type koffiebonen zijn, in feite zijn er maar drie:
- Robusta koffiebonen
- Arabica koffiebonen
- Liberica koffiebonen.
Wist je dat de kwaliteit van de Liberica bonen niet goed genoeg is voor consumptie? Daarom zul je deze koffiebonen waarschijnlijk nooit tegenkomen.
1. Coffea Arabica
Wij durven met zekerheid te zeggen dat jij meestal koffie drinkt van Arabica koffiebonen. Dit is veruit de meest geteelde koffieplant. Een grove 70% van de koffieoogst wereldwijd bestaat uit Arabica koffiebonen!
Arabica koffieplanten groeien vaak dichtbij de evenaar en op gemiddeld 1500 meter hoogte. Hier is de temperatuur lager wat uitermate geschikt is voor het groeiproces. Ook zorgt de hoogte ervoor dat de koffieplant weinig last heeft van gekke parasieten en ziektes.
Leuk feitje: Arabica koffiebonen hebben een laag cafeïnegehalte. In tegenstelling tot Robusta koffiebonen, wel tot 50% minder.
2. Coffea Robusta
Deze krachtpatser zorgt voor 30% van de wereldwijde koffieoogst en is de sterkere broer van de Arabica. De Robusta koffieplant groeit een stuk lager dan de Arabica en is minder vatbaar voor parasieten en ziektes dan de Arabica.
Een flinke boost nodig? De Robusta beschermt zichzelf door een flinke lading cafeïne aan te maken, waardoor de koffie sterker is en meer bitter smaakt. Door deze bittere smaak worden de Robusta bonen meestal alleen gebruikt in blends en niet als single origin aangeboden.
3. Coffea Liberica
Ooit gehoord van Liberica koffiebonen? Niet? Dat kan kloppen. Door de vrij bittere smaak, de dure productiekosten en de matige kwaliteit worden de Liberica koffiebonen niet gebruikt voor consumptie.
Deze koffieplant dankt zijn naam deels aan zijn afkomst. De Liberica koffieplant wordt namelijk vooral geteeld in Liberia en Oeganda.
De koffiebonen van de Coffea Liberica bevinden zich in een grotere vrucht dan de Arabica. De smaak komt een overeen met die van Robusta koffiebonen, maar dan minder lekker!
Arabica vs Robusta: de verschillen
Benieuwd naar de verschillen tussen de Arabica en Robusta bonen? Dit zijn de belangrijkste:
- Hoogte: De Coffea Arabica groeit op ongeveer 1500 meter hoogte, de Coffea Robusta op slechts 600 meter. Dit heeft te maken met de temperatuur en de vatbaarheid voor parasieten en ziektes.
- Hoeveelheid cafeïne: De Robusta kan zichzelf beter beschermen door middel van de aanmaak van cafeïne en heeft dus minder hoogte nodig.
- Smaak: Minder cafeïne zorgt ervoor dat Arabica bonen een zachte, volle smaak hebben en een verfijnd aroma. Robusta bonen zijn een stuk krachtiger en hebben een bittere smaak.
Arabica en Robusta zijn dus de perfecte combinatie voor een smaakvolle en krachtige blend!
Koffie branden: wat is de invloed?
Met de koffieboon alleen ben je er nog niet, integendeel! Na de oogst, de verwerking van koffiebes tot koffieboon en de sortering en classificering, is het tijd voor de echte kunst; het branden.
Het branden van koffiebonen vraagt om vakmanschap en ervaring. Geen simpel klusje, dus.
Het koffie branden is een proces dat voor het grootste deel de smaak van de koffie gaat bepalen. De brander kan hier dus de koffiesmaak maken of breken, een grote verantwoordelijkheid dus. Zou jij het aandurven?
De koffiebrander
Een ervaren koffiebrander met kennis van zaken en verantwoordelijkheidsgevoel is niks zonder een uitstekende koffiebrander machine.
Een goede koffiebrander machine zorgt ervoor dat de koffiebonen gelijkmatig worden gebrand. Daarnaast moeten de koffiebonen na het branden worden geproefd.
Je hebt vast en eens op een koffieboon gekauwd denkende dat het een chocolaatje was, tegenvaller hè! De koffiebrander moet dit dus herhaaldelijk doen, wetende dat het een harde krakende koffieboon is. Hij moet hierbij objectief zijn en uitstekend ontwikkelde smaakpapillen hebben.
Het brandproces
Het branden van de perfecte koffiebonen is een delicaat proces. De koffiebrander machine moet worden voorverwarmd tot de ideale temperatuur, deze ligt tussen de 200 en 240 graden celcius.
De ronddraaiende trommel van de koffiebrander machine zorgt ervoor dat de bonen constant door elkaar worden geschud. Tijdens de branding zetten de koffiebonen iets uit, maar verliezen toch ongeveer 15 tot 20% van hun gewicht.
Bij het verhitten worden er naar schatting zo’n 2.000 chemische stofjes omgezet in aromatische verbindingen. Indrukwekkend hè?
De verkleuring en de crack
De crack? Jazeker! Tijdens het brandingsproces veranderen de koffiebonen van geelgroen, naar goudkleurig en kleuren ze vervolgens verschillende soorten bruin. Dit proces wordt tussendoor goed in de gaten gehouden door de koffiebrander.
Het wachten is nu op het poffende geluid zoals je dat van popcorn kent, oftewel de eerste crack. Nu worden de koffiebonen in hoog tempo mooi bruin.
Vanaf nu zijn de koffiebonen oplosbaar in water en dus drinkbaar, hier wordt je waarschijnlijk nog niet heel vrolijk van. Voor de meeste koffiebonen is dit nog een te vroeg stadium om ze uit de brander te verwijderen.
De smaakbepaling
Nu wordt het echt leuk! Als de bonen nog even in de brander blijven na de ‘crack’ zullen ze karameliseren en worden de zoete smaken naar boven gehaald.
Laat de koffiebrander de bonen vervolgens te lang in de hitte, dan krijg je een bittere verbrande smaak. Dat zou betekenen dat alle moeite voor niks is geweest. Een goede timing is dus ook hier weer van groot belang.
Na het branden moeten de bonen direct worden gekoeld met koude lucht, dit voorkomt doorsmeulen wat zorgt voor een bittere smaak.
De 11 beste koffiebonen kopen
Nu je alles weet over de wereld van de koffiebonen is het tijd om voor jezelf een lekker bakkie koffie te zetten. Wij hebben een lijst samengesteld met de allerlekkerste koffiebonen. Smaken verschillen natuurlijk!
Met deze lijst van onze favoriete koffiebonen zit er vast een soort tussen die jouw koffie-hart sneller doet kloppen.
1. Città d‘Italia – Sunrise (Tuscany)
Als er iets is waar de Italianen goed in zijn, is het een goede kop kwaliteitskoffie zetten. Waan je in het authentieke Italië met deze Sunrise koffiebonen van Città d’Italia.
De volle ronde koffie met chocoladesmaak heeft een sterke aromatische melange, een lage zuurgraad en een mooi romig cremalaagje. Zo wil jij je koffie graag zien!
2. Mocca d’Or – Café del Mundo
De Café del Mundo van Mocca d’Or is een espresso melange met krachtige smaak! Denk aan smaken als walnoot, gember en karamel.
Heerlijk voor de perfecte cappuccino, latte, koffie verkeerd, noem het maar op!
3. Hema koffiebonen dark roast espresso
Heeft de Hema ooit iemand teleurgesteld? Deze Hema koffiebonen zal dat ook zeker niet doen. De bonen geven je een krachtige espresso van 80% Arabica bonen en 20% Robusta bonen. Zoals eerder besproken, de perfecte match!
En de koffiebonen zijn verkrijgbaar in een fijne grote voordeelzak.
4. Dibarcafé – Supercrema
Weer zo’n fijne melange! Supercrema is een ideaal gecombineerde espresso melange waarbij bijna alleen arabica koffiebonen zijn geselecteerd – met een vleugje robusta koffiebonen van hoge kwaliteit.
De koffiebonen van Dibarcafé worden geleverd in een luchtdichte ventiel zak, zo zijn ze een stuk langer houdbaar.
5. Hema koffiebonen Colombia
Deze donker gebrande koffiebonen zijn afkomstig uit het Andes gebergte in Colombia. Het bijzondere aan deze zak koffiebonen is dat de koffieboeren zijn aangesloten bij de ‘Cooperativa de Caficultores de Antioquia’. Deze streeft ernaar het welzijn van de boeren te verbeteren.
Daarnaast wordt er met de productie van deze bonen geïnvesteerd in Gold Standard gecertificeerde klimaatprojecten. En om nog maar eens wat te noemen zijn deze Hema koffiebonen ‘Rainforest Alliance Certified ™’. Dit wil zeggen dat de boerderijen voldoen aan standaarden die de levenskwaliteit van boerenfamilies helpen verbeteren en flora en fauna beschermen. Mooi toch?
6. De Lekkerste Koffie Boon
De naam van dit koffiemerk schept hoge verwachtingen. Er zijn slechts twee soorten bonen verkrijgbaar en daarvan mag je kwaliteit verwachten. De klassieke blend is vol en pittig, samengesteld uit 92% Arabica- en 8% Robustabonen uit Zuid-Amerika.
De klassieke koffieliefhebber zal hiervan smullen en dagelijks genieten van een of meerdere heerlijke koppen koffie. Ideaal voor de thuiswerkers onder ons!
En het allerbeste? Bij een bestelling vanaf twee zakken komen ze deze persoonlijk bij je thuisbezorgen.
7. Starbucks Blonde Espresso Roast
Begin je de dag liever met een fijne milde koffie in plaats van een sterke? Dan is de Blonde Espresso Roast van Starbucks voor jou!
Deze koffiebonen zijn de lichtst gebrande koffiebonen die Starbucks heeft en de smaak is zacht en mild. Hierdoor wordt de zoetere smaak van de melk benadrukt en zullen jouw cappuccinos heerlijk mild worden.
Deze speciale mix van bonen uit Latijns-Amerika zijn met zorg geroosterd om zo de zoete, levendige tonen tot uiting te laten komen.
8. De Bergkoning Arabica koffiebonen
Weer een koffiebonen merk met een veelbelovende naam. De Bergkoning koffiebonen groeien op een hoogte van 2.100 meter in Ethiopië en zoals je weet zijn dit de ideale omstandigheden voor koffie met een volle, stevige smaak.
Deze mooie ronde espresso met tonen van chocolade, wijn en citrus heeft een licht zuurtje, dit hoort bij een goede espresso. Door de uitgesproken smaak vallen deze koffiebonen erg in de smaak bij de echte liefhebbers.
En bij aankoop van een kilo Pure Africa koffie investeer je €1,- in microkredieten. Hiermee wil ‘Pure Africa’ transparant sociaal ondernemen in samenwerking met een lokale bank in Rwanda en de koffieboeren.
9. Gran Maestro Italiano – Celeste
Intensiteit 13 op een schaal van 12? Dat is onze definitie van een sterke kop koffie!
Gran Maestro Italiano laat er geen gras over groeien met het assortiment koffiebonen. Deze Zuid-Italiaanse koffiebrander maakt koffie om blij van te worden.
Ook wordt de koffie van Gran Maestro Italiano klimaatneutraal geproduceerd en is Alliance gecertificeerd. Op deze manier laten zij een ecologische voetafdruk achter, zodat toekomstige generaties ook kunnen genieten van heerlijke kwaliteitskoffie!
10. Bellarom koffiebonen van de Lidl
Je zou het niet verwachten, de goedkoopste uit deze lijst is al meerdere keren als beste uit koffietest en gekomen!
Het huismerk Bellarom van supermarkt Lidl heeft voor veel mensen de perfecte koffiesmaak. Vol, romig en met het perfecte cremalaagje.
Naast de heerlijke koffiesmaak zijn deze koffiebonen ook nog eens erg scherp geprijsd. Hup snel naar de Lidl en probeer het zelf!
11. Douwe Egberts Aroma Rood
We sluiten de lijst af met een klassieker. De gebalanceerde, ronde, aromatische blend van de karakteristieke Douwe Egberts Aroma Rood.
Douwe Egberts is al lange tijd de meest geschonken en gedronken koffie van Nederland. Dat is ook niet zo gek aangezien ze al 265 jaar aanwezig zijn op de koffiemarkt. Een vertrouwde kop Douwe Egberts koffie geeft altijd een warm en gezellig gevoel.
Jouw koffiebonen
Hopelijk heb je na het lezen van dit artikel genoeg kennis en inspiratie opgedaan over de verschillende soorten koffiebonen, de oogst en het branden ervan. We zijn benieuwd welke koffiebonen uit de lijst jij gaat proberen of misschien al in huis hebt.
Laat het ons weten in de comments hieronder!
Lees ook:
- Koffiesoorten: complete uitleg (+ 21 soorten koffie)
- 6 gekke koffierecepten die verbazend lekker zijn
- Bewezen: koffie vergroot kans op een langer leven
- Dalgona koffie: ontdek alles over deze koffie en het recept
- Koffie met tonic: dit wordt het jaar van de tonic espresso
Blijf fris en fruitig… en volg ons!
Met heel veel plezier stellen we dagelijks onze verfrissende, handige, vermakende en positieve artikelen op. Vanzelfsprekend vinden we het dan ook erg leuk als je ons volgt! Dat kan gemakkelijk (en veilig) via onze leuke wekelijkse nieuwsbrief:
