Toxisch gedrag: wat is het en 12 tips om het te herkennen

Toxisch gedrag, soms voel je instinctief wel aan wanneer je ermee te maken hebt. Helaas is het gemanipuleer soms subtiel en dus moeilijk te spotten.

We geven je 12 tips om toxic gedrag snel te herkennen en hoe je ermee moet omgaan!

Wat is toxisch gedrag?

Je hebt vast al iemand ontmoet die je na elke interactie met een naar, onzeker gevoel achterlaat, zonder dat je weet waarom. Toxisch gedrag is niet altijd makkelijk te herkennen als je niet hoogsensitief bent. Soms is het duidelijk dat iemand het niet goed met je voor heeft, vaak zijn de tekenen subtieler.

Net daar ligt het gevaar. Je negeert dat knagende gevoel en al snel begin je aan jezelf te twijfelen. Misschien ben je te gevoelig? Heb je het (alweer) verkeerd begrepen? Het was vast niet zo bedoeld…

Als jij degene bent die zich maar al te vaak gekwetst voelt of steeds je gedrag moet aanpassen om iemand anders tevreden te houden, zeggen we je het alvast nu: it’s not you, it’s them.

Toxic mensen manipuleren. Dat gebeurt heel subtiel. Je hebt het vaak niet eens door. Mensen met toxisch gedrag weten precies hoe een situatie of persoon naar hun hand te zetten.

Om te weten hoe je het moet herkennen, moet je eerst weten wat het is.

Toxisch gedrag: betekenis

Toxisch gedrag laat je achter met een wrange nasmaak, onzekerheid en angstige gevoelens. Giftige personen bezitten de unieke skill om je zo te manipuleren dat jij je verantwoordelijk voelt voor alles wat verkeerd loopt voor hen.

Je denkt misschien: nou, daar zie ik zo doorheen. Wat het toxisch maakt, is net dat ze je zo manipuleren dat je het wel gelooft. Het is vaak zo subtiel of zo frequent dat het gebeurt voor je er erg in hebt.

Een toxic persoon

Toxic mensen gebruiken je voor hun eigen gewin. Je ziet giftig gedrag vaak opduiken bij narcisten of sociopathische mensen. Wie niets dan negativiteit, angst en zorgen toevoegt aan je leven, kan je beschouwen als een toxic persoon.

Eigenlijk heeft iedereen wel enkele toxische eigenschappen. Daarom zijn ze niet altijd goed te spotten. Wanneer het omslaat naar frequent gedrag en gewoonten, wordt het ongezond, kwetsend, gevaarlijk en dus toxic.

  • Onvoorspelbaarheid: een giftig persoon kan je moeilijk inschatten. De ene dag zijn ze poeslief, de andere dag gemeen en onaardig. Heb je er steeds het raden naar? Dan heb je met een toxic persoon te maken.
  • Onbeleefd: iemand die geen blad voor de mond neemt, op een onbeleefde, kwetsende manier. Iemand die nooit bedankt of alsjeblieft zegt.
  • Snel kwaad worden: vaak over kleine dingen en uit het niets ontploft. Een toxisch persoon heeft het vaak moeilijk om weer kalm te worden. Doet daarna alsof er niets gebeurd is, of erger, alsof het jouw schuld was.
  • Arrogant, bazig, egocentrisch, gierig: heel wat negatieve eigenschappen kunnen snel overslaan naar toxisch wanneer ze te vaak voorkomen en de persoon zelf het niet inziet of vindt dat je overdrijft.
Toxisch gedrag emoji ballon
Via: unsplash.com | Bernard Hermant, CC

Een toxische relatie

Een toxische relatie met je partner, ouder, vriend(in) of zelfs collega is belastend. Als mens heb je de neiging om het goede te zien in anderen. Bovendien wil je iemand waar je van houdt of veel mee samen bent of werkt het voordeel van de twijfel geven.

Daarom is het zo moeilijk toxisch gedrag te herkennen in mensen rondom je. Het is helemaal normaal om af en toe ruzie te hebben of om weleens gemeen uit de hoek te komen. Het verschil is dat je het nadien kan goedmaken en er open over kan praten.

In een toxische relatie gebeurt dat niet. Er is eenzijdige communicatie, waarbij jij vooral de schuld krijgt, al dan niet expliciet. Er is een gebrek aan vertrouwen, er is geen ruimte voor jouw gevoelens en toxische mensen manipuleren je tot je denkt dat het aan jou ligt.

Signalen van toxisch gedrag

Giftig gedrag is er (jammer genoeg) in vele vormen: narcisme, toxic positivity, toxische werkcultuur, gaslighting, … Toxisch gedrag is meer dan een enkele eigenschap. Iedereen kan immers weleens gemeen of egoïstisch zijn.

Toxisch gedrag omvat herhaalde gedragingen, gewoontes en handelingen die niet alleen kwetsen, maar alle vreugde en enthousiasme in jou laten verdwijnen. Het heeft een negatieve impact op je mentale gezondheid.

toxisch gedrag mentale gezondheid
Via: unsplash.com | Anthony Tran, CC

De beste manier om eraan te ontsnappen is door de signalen te herkennen.

1. Ze liegen tegen je

Wanneer iemand voortdurend tegen je liegt en het dan laat uitschijnen alsof je van een mug een olifant maakt, heb je met een toxic persoon te maken. Dit gebeurt bijvoorbeeld vaak wanneer je ze op hun gedrag probeert aan te spreken.

2. Ze verontschuldigen zich nooit

Een toxisch persoon vindt dat hij niets verkeerds doet. Ze hebben geen verantwoordelijkheidszin en zullen zich dus nooit verontschuldigen.

3. Ze voelen zich beter dan een ander

Iemand met giftig gedrag voelt zich vaak belangrijk. Ze vinden dat hun noden en wensen belangrijker zijn dan die van iemand anders. Dat kan zich uiten in machtsmisbruik of schijnheiligheid.

toxic relatie
Via: pexels.com | Alex Green, CC

4. Ze zien zichzelf als een slachtoffer

Door een gebrek aan empathie en verantwoordelijkheidszin ziet een toxisch persoon zichzelf als slachtoffer. Is er drama, dan schuiven ze de schuld door naar een ander. Vaak leidt dat ertoe dat jij je net schuldig voelt.

5. Ze negeren jouw gevoelens

In een relatie moet er ruimte zijn voor jullie allebei. Als je partner je gevoelens voortdurend negeert, ze ondergeschikt vindt aan die van zichzelf of je grenzen overschrijdt, dan is dat toxisch gedrag.

6. Je moet je steeds bewijzen

Een giftig persoon is egocentrisch, maar ook onzeker. Je moet hem dus constant verzekeren dat hij op de eerste plaats komt in je leven. Ze dwingen je misschien te kiezen tussen hen en iets dat belangrijk is voor jou. Wat je ook opgeeft, het zal nooit genoeg zijn.

7. Ze zijn nooit blij voor je

Als jou iets goeds overkomt, zullen ze dat niet met je vieren. Ze zullen het kleiner maken om op je onzekerheid in te spelen. Ze manipuleren je zodat het voelt alsof je hun goedkeuring nodig hebt om blij te zijn.

Date narcist narcisme
Via: depositphotos.com | nejron

8. Ze ghosten je

Een toxische persoon is onvoorspelbaar. Ze verafgoden je de ene dag en ghosten je de volgende dag. Je vraagt je af of je iets verkeerds hebt gedaan en waarom ze je negeren. Om daarna weer op te duiken en te doen alsof er niets aan de hand is.

9. Ze laten niets los

Tijdens een ruzie rakelen ze geregeld zaken op uit vorige ruzies. Zo lijkt het steeds om hetzelfde probleem te draaien, waardoor je geneigd bent uiteindelijk toe te geven.

10. Ze overdrijven

Ze gebruiken vaak woorden zoals altijd en nooit. Het is moeilijk je te verdedigen wanneer iemand zegt dat “je altijd…”. Zo proberen ze je tekortkomingen te bewijzen.

11. Ze zijn gemeen

Ze zijn plots of voortdurend gemeen tegen jou of mensen in je omgeving en halen je daarbij neer of maken je onzeker.

12. Je raakt jezelf kwijt

Ze manipuleren je zodat je voortdurend aan jezelf begint te Toxisch gedrag twijfelen wijzen buik

Via: unsplash.com | Hannah Xu, CC

Omgaan met toxische mensen: 4 tips

Klinkt dat toxische gedrag je bekend in de oren? Dat kan best akelig zijn. Gelukkig kan je leren hoe je met toxische mensen moet omgaan.

Tip 1: twijfel niet aan jezelf

Voelt het niet goed, volg dan je instinct. Hoewel je misschien bang bent om ze te kwetsen of boos te maken, moet je toch je eigen gevoel volgen. Jij weet het best wat goed voor je is en je verdient beter!

Tip 2: stel je grenzen

Makkelijker gezegd dan gedaan, maar toxisch gedrag hoef je niet zomaar te aanvaarden. Conflict aangaan is nooit leuk, maar het is belangrijk je grenzen aan te geven. Blijft de persoon die negeren en je een vervelend gevoel geven, dan is het oké om die persoon niet langer toe te laten in je leven.

toxisch gedrag error melding
Via: unsplash.com | Nong V, CC

Tip 3: geef jezelf prioriteit

Een toxische persoon neemt zoveel ruimte op in je leven, dat er weinig ruimte voor jezelf overblijft. Bovendien voel je je misschien verantwoordelijk voor de andere. Wanneer het aanvoelt alsof je alleen geeft zonder iets terug te krijgen, is het tijd om een stap terug te zetten.

Tip 4: negeer ze

Kan je ze niet vermijden, negeer ze dan. Dat vraagt wat energie, maar alvast minder dan ze actief in je leven te hebben.

Blijf grenzen stellen en je instinct volgen

Het kan best moeilijk zijn om met toxische mensen om te gaan. Ze uit je leven bannen is niet altijd een optie. Moet je met een toxische persoon omgaan, onthoud dan dat jij niet verantwoordelijk bent voor hen. Blijf je grenzen stellen en volg je buikgevoel. You got this!

Lees ook:


Blijf fris en fruitig… en volg ons!

Met heel veel plezier stellen we dagelijks onze verfrissende, handige, vermakende en positieve artikelen op. Vanzelfsprekend vinden we het dan ook erg leuk als je ons volgt! Dat kan gemakkelijk (en veilig) via onze leuke wekelijkse nieuwsbrief:

Foutje gezien? Mail mij! Dat zou ik enorm waarderen.

Feedback form

Verder lezen

Plaats een reactie

Onze artikelen kunnen ‘affiliate links’ bevatten waarmee wij, zonder extra kosten voor jou, een kleine commissie kunnen verdienen – lees meer

Delen met...